VanHier maakt platen van natuurlijke reststromen voor wanden, meubels en interieur

VanHier timmert aan de weg met plaatmateriaal van natuurlijke reststromen en snelgroeiende teelten, zoals lisdodde, rietmaaisel, kerstboomtakken, freesiabladeren en olifantsgras. Klaske Postma ziet een groeiende belangstelling voor het biocirculair materiaal dat kan worden gebruikt in de interieur en meubelbouw.

Haar deelname aan de Kerstboomchallenge van de gemeente Rotterdam leidde begin 2022 tot veel publiciteit in de lokale en landelijke media. De naalden belanden in plaatmateriaal, onder meer voor kerstboomhangers en voor kerstkaarten voor de inwoners van Rotterdam.

De BioMateriaal Fabriek

Voorjaar 2022 opent VanHier een eigen productielocatie om grotere panelen te kunnen produceren: de BioMateriaal Fabriek. Klaske zet voor de eerste pilot in op de verwerking van om te beginnen 6000 kilo freesiabladeren voor plaatmateriaal bestemd voor interieurbouw in Rotterdam. ,,Penning Freesia voert nu jaarlijks 60.000 kilo bladeren af voor verbranding of compost. We kunnen dus nog flink opschalen.” Deze pilot wordt mogelijk gemaakt door Citylab010, de gemeente Rotterdam, Greenport West-Holland en de provincie Zuid-Holland.

Do it yourself

Klaske Postma heeft een achtergrond als industrieel ontwerper. Ze werkte jarenlang voor bedrijven die vooral in China en Oost-Europa hun producten lieten maken. ,,Ook toen al was ik op zoek naar natuurlijke, innovatieve, circulaire materialen. Het op en neer slepen van grondstoffen ging mij tegenstaan. Maar circulair of biobased plaatmateriaal is in Nederland nauwelijks verkrijgbaar”, vertelt ze begin 2022 in haar ontwikkelruimte in Hilversum.

Dus richtte ze in 2018 in Regeneration Design op en ging zelf op zoek. Hoe maak je plaatmateriaal, papier, karton? Maar ook: hoe werkt de natuur? ,,Wist je dat een hectare olifantsgras vier keer meer CO2 opneemt dan een hectare bos? En dat het net als bomen ook cellulose bevat?”

Van lisdodde en rietmaaisel naar BioM

Onder de merknaam VanHier richtte ze zich in eerste instantie op kleine producten: accessoires voor het interieur van circulair plaatmateriaal gemaakt van drankkartonpakken. Daarnaast ontwikkelde ze vormbaar en buigbaar, hoogwaardig biobased plaatmateriaal: BioM. Eerst met lisdodde, daarna met rietmaaisel. En inmiddels met spar -naalden, freesiabladeren en rozenafval.

Met stagiair Industrieel Product Ontwerp: Claudio Pauwels en materiaal engineer Celestine Briët zette ze in 2021 de stap naar een groter formaat biobased, afbreekbaar en vormbaar plaatmateriaal voor meubels en (akoestische) wanden met een maximale grootte van 60 x 60 cm. Over ongeveer twee jaar hoopt ze te gaan werken aan een nog groter formaat van 1.22 bij 2.44/ 3.05 meter, geschikt voor producten, wanden en meubels, gelamineerd in constructieve panelen of als fineer. Vanaf het begin is ook Hans Peter Vles als business developer en sparringpartner actief bij VanHier. Het team telt inmiddels 4 mensen.

Showcase op Floriade

In het Rijksoverheidspaviljoen Di-X – een showcase voor toekomstige woningbouw – op de op de Floriade is vanaf 14 april 2022 een BioM wand te bewonderen. Jaarlijks wordt in Nederland 65 miljoen vierkante meter aan binnenwand-afwerking verbruikt. En per jaar belandt 700 miljoen kilo behandeld en onbehandeld plaatmateriaal op de afvalberg. Kansen genoeg dus. ,,Ik merk dat onder interieurarchitecten enthousiasme ontstaat voor biobased en circulair plaatmateriaal. Zij willen wel, maar hebben de materialen nog niet. Dit kenmerkt de transitie. We kunnen nu stappen zetten.’’

Wat is daarvoor nodig?

,,Aan reststromen kun je relatief makkelijk komen. We krijgen ze zelfs aangeboden, zoals van een freesiateler. Het materiaal krijgen we grof aangeleverd en moeten het (meestal) zelf drogen en voorbewerken. Om een waardeketen op te bouwen, zou het heel mooi zijn als er meerdere ondernemers aan de slag gaan met de verwerkingstechnieken, die de vezels kan voorbereiden – vermalen of verhakselen – voor verschillende verwerkingsprocessen.

Daarnaast is er vooral een gebrek aan de juiste machines, zoals een goede, betaalbare hittepers. Wij hebben deze nodig om te onderzoeken of we grotere platen kunnen maken. Bij BlueCity en in het nieuwe lab van SIGN, de stichting innovatieve glastuinbouw, konden we experimenteren. Dankzij de support voor de BioMateriaal Fabriek hebben we zelf een middelgrote pers kunnen aanschaffen. Daar zijn we heel blij mee, omdat we, samen met partners uit bedrijfsleven en onderwijs, grotere stappen kunnen zetten.’’

Voor zekerheid over kwaliteit zijn pilots nodig

,,Zeker in de beginfase van je bedrijf is financiering lastig. Het aanvragen van subsidies voor relatief kleine bedragen kost veel tijd en vraagt om bewijsmateriaal: materiaal, proces, het bouwen van een circulaire keten. Het innovatieklimaat voor creatieve maakstartups valt tegen.

De afnamekant wil zekerheid hebben over de kwaliteit van het product. Het moet bestand zijn tegen gebruik, vocht en brand. Het moet sterk zijn. Je moet het kunnen kleuren. Daarom zijn de pilots zo nodig. Je kunt dit resultaat alleen maar bereiken door te onderzoeken.

In de provincie Zuid-Holland wordt het benutten van natuurlijke reststromen gelukkig actief gestimuleerd. De eerste jaren heb je als beginnend bedrijf in de circulaire, biobased economie de overheid echt heel hard nodig.’’

Wat zijn jouw plannen?

,,Met de opening van de BioMateriaal Fabriek in maart 2022 kunnen we een eerste productielijn opzetten waar ongeveer 7.000 m2 per jaar uitrolt. Dan kunnen we 6000 tot 7000 droge biomassa – in dit geval freesiabladeren en olifantsgras cellulose – verwerken. In 2025 streef ik naar een grote productielijn tezamen met een productiepartner, met grote platen van 1.22 bij 2.44/ 3.05 meter. Dan spreek je over de verweking van meer dan 100 ton droge reststromen die een nieuwe bestemming krijgen. Samen met andere partijen onderzoeken we of lisdodde ook ingezet kan worden als grondstof voor bouwelementen als prefab gevels en binnenmuren.

Op termijn zouden er meerdere productielocaties moeten ontstaan die materiaal zo lokaal als mogelijk verwerken. Denk aan agrarisch-, tuinbouw- en natuur afval. Maar ook snelgroeiende gewassen en natte teelten, zodat we CO2 opruimen en vastleggen.’’ 

Wat heb je nodig van het netwerk?

Ik zou graag samenwerkingen opzetten om reststromen door partijen zo goed als mogelijk voor te bereiden: drogen, fijnmalen, verhakselen. Maar ook local 2 local: natuurlijke reststromen met een verhaal die lokaal weer worden toegepast in bijv. een te renoveren gebouw.

Het mooie van het Vernieuwersnetwerk is, is dat je weet wat er speelt, wie waarmee bezig is. We leven in Nederland in een cultuur waarin ondernemers snel patenten aanvragen en hun ontwikkeling geheim houden. Kennis delen is een drempel vanwege het verdienmodel. Maar als je met elkaar een keten opzet, ga je vanzelf delen en kom je samen verder.”

Contact

Wil je in contact komen met Klaske Postma? Mail naar klaske@regenerationdesign.nl of bel 06-41341763.

Delen:

Gerelateerde initiatieven

Waardewenders verwerkt bermgras in papier en karton

Waardewenders maakt gerecycled papier en karton met bermgras van ecologisch beheerde bermen. Wat Herrejan Veenema betreft, is dit nog maar het begin van allerhande circulaire toepassingen voor organische reststromen.

Vind initiatieven of zoek in ons netwerk.

Deze website maakt gebruik van cookies