Waarom is het hoogwaardig en regionaal verwaarden van bermgras nog steeds geen dagelijkse praktijk? Zo’n veertig enthousiaste koplopers (ondernemers, overheid, onderwijs) willen hierin verandering brengen. In twee sessies werken zij vanuit het Vernieuwersnetwerk Natuurlijke Reststromen toe naar een doorbraakproject voor de regio Rijnland.
‘Vertrouwen is de basis’
Ondanks een decennium lang aan verkenningen, analyses en vele losse gras-pilots wordt het meeste bermgras nog steeds verwerkt als afval. Tegelijkertijd nemen de maatschappelijke ambities toe op het gebied van (biobased) bouwen, vitaliteit van de bodem en kwaliteit van de openbare ruimte.
,,Veel initiatieven lopen nu parallel aan elkaar, maar zijn zo klein dat ze elkaar in de greep houden”, zei Richard Liebrechts van het Grondstoffen Collectief Nederland tijdens de eerste bijeenkomst op 19 mei in Woubrugge. ,,Er is massa nodig. Daarom moeten we de initiatieven bundelen en samen zaken uitzoeken als wet- en regelgeving, certificering en eigenaarschap. We hebben een proces van sociale innovatie nodig om tot een groter geheel te komen. Iedereen in de keten is nodig.’’
De eerste bijeenkomst werd vooral benut om kennis te maken en te dromen. ,,De basis voor constructieve samenwerking is vertrouwen en inzicht: waarom doe je wat je doet?’’, aldus procesbegeleider Lidwien Reyn van het Vernieuwersnetwerk.
Marjon Verkleij, actieve verbinder en netwerker uit de regio, gaf aan wat samenwerken haar en de omgeving heeft gebracht: ,,Wees nieuwsgierig, laat je verwonderen. Samen kom je verder dan alleen.”
Nieuwe inzichten, contacten en ideeën voor doorbraakprojecten
De bijeenkomst leverde een waaier aan kwaliteiten van de regio Rijnland op, nieuwe inzichten, nieuwe contacten en concrete ideeën voor producten en materialen (van kleding tot straatmeubilair en mineralen), concepten (van membraan tech tot woonvormen) en veel dromen voor 2030 (van een energieneutrale plaatfabriek met ernaast een grashub tot biobased vlonders).
Bij dit project is ook een CIRCO Track Bermgras van Circulair West betrokken. In deze track gaan bedrijven binnen een maand op zoek naar hun circulaire businessmodel. De uitkomsten van deze hogedrukpan-aanpak worden benut voor de volgende bijeenkomst van de koplopers.
De provincie Zuid-Holland faciliteert deze bijeenkomsten en werkt aan financiële ondersteuning van doorbraakprojecten. ,,De provincie zelf heeft verschillende rollen: die van beheerder, zorgen voor meer biodiversiteit, maar ook inkoper. Bewezen is dat met bermgras diverse toepassingen mogelijk zijn. Met de doorbraakprojecten hopen we meerdere doelstellingen tegelijk aan te pakken’’, aldus Marloes Arkesteijn, Transitiemanager Groene grondstoffen & Voedsel provincie Zuid-Holland.
Naar een coalitie
Op 5 juli worden gezamenlijke prestatiedoelstellingen geformuleerd en daaraan eigenaren gekoppeld. Het uiteindelijke doel is om binnen een jaar een coalitie te smeden met een plan voor grootschalige meervoudige verwaarding van bermgras uit en in Rijnland. De coalitie richt zich op ketensamenwerking, vraagsturing en werkt aan de nieuwe spelregels die kringloopsluiting vanzelfsprekender maken.
