Van directeur van drukkerij Holland naar ondernemer, die zich de wereld van de circulaire economie heeft eigen gemaakt en door steeds meer partijen wordt benaderd. Tijdens een bijeenkomst van platform Het Groene Hart Werkt werd Herrejan Veenema zich bewust van de mogelijkheden van natuurlijke reststromen voor zijn sector; en inmiddels voor meer producten.
Hoe ben je hiermee verder gegaan?
,,Met Rijkswaterstaat en een papierfabriek hebben we een product ontwikkeld waarin bermgras werd verwerkt. Maar ik wilde een stap verder gaan met transparantie in de keten: waar komt de grondstof vandaan, wanneer is er gemaaid? Met Groene Cirkel Bijenlandschap heb ik voorBIJ-papier ontwikkeld en met de gemeente Rotterdam de WasGras010-kalender waarop de Stadsbeheerkalender 2021 is gedrukt.
Nu ben ik zover dat ik bermgras in eigen beheer ga vermalen. Ik kwam in contact met Wouter Beukeboom van boerderij De Beukehof. Hij had ruimte beschikbaar en wilde samenwerken aan nieuwe producten.’’
Nieuwe productielocatie
De stal wordt ingericht als productielocatie van Waardewenders. In november wordt een maalinstallatie geplaatst waarmee organische restmaterialen, zoals bermgras, in eigen beheer verwerkt kunnen worden tot nieuwe grondstof. Ook zal er ruimte zijn voor onderzoek en ontwikkeling van producten. ,,De eerste balen liggen al klaar met gras uit Alphen aan den Rijn en Zoeterwoude, en er is belangstelling vanuit heel Nederland.’’
In 2021 heb je Waardewenders opgericht. Met welk doel?
,,Met Waardewenders zijn we aan het ontdekken hoe we organische reststromen kunnen inzetten als vervangende grondstof voor primaire grondstof. Ook willen we transparantie in de hele keten. Ons papier met bermgras uit ecologisch beheerde bermen is gecertificeerd door NL Greenlabel. Deze organisatie heeft onze verwerkingsketen doorgelicht en zowel product als productie beoordeeld op milieu-impact en CO2-reductie (tenminste 42%).
De partners die aansluiten bij Waardewenders zullen zich herkennen in deze aanpak en daarom verwachten wij van hen eenzelfde niveau en denkwijze. In de zoektocht naar partners hou ik wel focus op concrete resultaten. Dat ben ik gewend vanuit de drukkerij.’’
Waar loop je tegenaan?
,,Ik merk dat de markt gewend is om bermgras af te storten. Ze vragen of ik het kan verwerken, zonder een achterliggend plan te hebben wat ze daarna met de verkregen grondstof willen doen. Wij willen de keten juist sluiten. Dus de herkomst van grondstof verbinden aan realisatie van producten waarin die grondstof is verwerkt. Ook ervaren we dat transparantie in de (circulaire) keten vragen oproept die in de lineaire keten niet gesteld (kunnen) worden. Eenvoudig omdat ze door transparantie herleidbaar zijn. Dat maakt het proces ook enigszins kwetsbaar en daarom gaat het om samenwerking met geselecteerde partners op basis van vertrouwen en commitment.’’
,,Een heel ander aspect is de kostprijs. De intrinsieke waarde van een product wordt doorgaans niet of mijns inziens onvoldoende zichtbaar gemaakt in de lineaire economie. Dat primaire grondstof wordt vermeden door toepassing van hernieuwde grondstof, of dat transportafstanden sterk worden beperkt door meer lokale/nationale productie en waardoor dus substantieel CO2-reductie ontstaat, wordt niet of nog onvoldoende gewogen in de keuze voor producten. Die beweging mag van mij beter op gang komen en zal zich dan ook beter verhouden tot een goede kostprijs.’’
Er ontstaat behoefte aan concrete circulaire verdienmodellen
Welke ontwikkeling zie je?
,,Er ontstaat behoefte aan concrete circulaire verdienmodellen. Zo zijn we aan het kijken naar een bodemverbeteraar. En we willen onderzoeken hoe de organische reststromen breder toegepast kunnen worden als vervangende grondstof, zodat we bijdragen aan de vergroening van onze producten, vermindering van primaire grondstoffen en lokaal hergebruik van reststromen.’’
Waarom steek je hier zoveel energie in?
,,Na de bijeenkomst in 2019 is er bij mij een lampje gaan branden en hoe meer ik leer wat het betekent om nieuwe waarde te geven aan reststromen, hoe meer ideeën er ontstaan. Het is een continu proces en een ontdekkingstocht. We moeten voor onszelf en alles wat er groeit en bloeit verantwoord bezig zijn. Dit proces wordt beïnvloed door wie je spreekt: de idealisten of de nuchtere mensen. Ik vind het mooi om buiten je eigen tuintje te kijken, zoals nu met de samenwerking op De Beukehof.
Het helpt mij om na te denken over betekenisvol ondernemen. Altijd al was mijn vraag: wat voeg ik toe? – los van het product. Maar eerst werkte ik lineair en nu is mijn intentie om steeds meer circulaire stappen te zetten. Met deze aanpak doe ik een stapje terug in de keten door te kijken vanuit de grondstof.
Het is spannend en interessant om in eigen beheer organische reststromen te gaan verwerken en daar bestemmingen voor te zoeken. Zo kunnen we ook een schakel zijn ten dienste van andere circulaire businessmodellen. Ik weet het: mijn bijdrage is nog steeds klein, maar de stappen worden groter. En het maakt dat ik voor mezelf veel meer waarde ben gaan zien.’’
Wat heb jij nodig om te groeien?
,,Partijen die bezig zijn met de ontwikkeling van producten waarin organische reststromen als grondstof kunnen worden toegevoegd, zoals beton, steen, vezelplaten, spuitgieters, filament voor 3D-printers, etc.
Ik denk dat circulaire ketens de meeste kans maken met een select en beperkt aantal partijen. Met strakke afspraken en intrinsiek gemotiveerde ondernemers. En een overheid die ruimte biedt en zelf ook kiest voor deze innovaties en de producten die daaruit voortkomen.’’
Contact
Wil je in contact komen met Herrejan? Mail herrejan@waardewenders.nl of bel 0172-420565 of 06-23039597 of lees meer.
