Wilgen houden ondernemers, waterschappen en onderzoekers in Zuid-Holland volop bezig. Als nieuwe teelt of als reststroom, als product voor fundering of beschoeiing of als vezel, perssap en zelfs thee.
Trekkers van een aantal lopende wilgenprojecten kwamen op uitnodiging van de provincie Zuid-Holland in december bij elkaar. ,,De stand van zaken is uitgewisseld en er blijkt veel te delen en van elkaar te leren”, vertelt Annette Kabel van de provincie. Deze uitwisseling krijgt in het nieuwe jaar een vervolg.
Teelt en fundering
Wilgen in Business is begin 2024 gestart als provinciaal doorbraakproject biobased bouwen om te onderzoeken of wilgenteelt in veenweidegebieden met verschillende waterstanden haalbaar is. En of de wilgentenen kunnen dienen als bouwfundament voor lichte of tijdelijke woningbouw of bijvoorbeeld fietspaden. Er is inmiddels een veld aangelegd met 1000 jonge wiepen in de polder van Zegveld. Ook is in diezelfde polder een fundatieproef met een zinkstuk gestart.
Oeverbeschoeiing
Waterschap Hollandse Delta is naar aanleiding van een BlueCity-hackathon rond toepassingen voor wilgentenen op drie locaties gestart met een proef met wilgentenen en een jute textiel als oeverbeschoeiing. Hiermee wil het waterschap het gebruik van kunststof terugdringen. De testen worden komend jaar geëvalueerd. Building Balance onderzoekt daarnaast hoe de vraag naar natuurlijke oeverbeschoeiing met wilgen kan worden aangejaagd.
Bufferstroken
Hoe wilgen van waarde kunnen zijn op bufferstroken, wordt verkend in een project van Groene Cirkel Kaas en bodemdaling. Deze bufferstroken zijn stukken van 0,5-3 meter breed langs watergangen waar niet bemest of bespoten mag worden, dit ter bescherming van de waterkwaliteit. De WUR gaat in de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden onderzoeken op welke manier bufferstroken toch voor een duurzaam verdienmodel kunnen zorgen, die waarde oplevert voor de ecologie, economie, agrariër en maatschappij.
Zuiverende werking
Ook in het valorisatielab VARTA in Bergen op Zoom wordt onderzocht hoe wilgen en andere boomsoorten duurzaam kunnen worden ingezet, o.a. voor het zuiveren van water in opdracht van waterschappen. Daarnaast onderzoekt het lab welke producten kunnen worden gemaakt van de vezels en inhoudsstoffen, zoals salicine. Deze voorloper van aspirine zou mogelijk kunnen dienen als biostimulant. VARTA onderzoekt gewassen en agrarische reststromen op inhoudsstoffen en de toepassing van deze inhoudsstoffen.
Levend bouwwerk
Bij de BlueCity Circulair Challenge werd in november de DaphnoScape gepresenteerd: levende wilgstructuren voor een klimaatbestendige stad. Een team van jonge professionals bedacht een circulaire businesscase en een prototype voor de snelgroeiende Europese paarse wilg, de Salix daphnoides. Dit levende groene bouwwerk kan volgens het team stedelijke structuren van beton, staal en plastic in de openbare ruimte vervangen en bijdragen aan klimaatadaptatie. Ook kan dit helpen bij het bouwen van een community door gezamenlijk te snoeien en dit kan de verbinding met de natuur bevorderen. De plannen voor een festival liggen klaar en het product wordt verder uitgewerkt met de eigenaar van Salixkwekerij Bontekoe uit Boskoop, die de vraag voor de challenge inbracht en die dol is op wilgenthee.
